Written by Anna M. Damasiewicz
5 lipca 2021
Gdy zbliżał się rok 2020, nikt nie spodziewał się, jaki cień wkrótce padnie na nas wszystkich. Jak zazwyczaj, snuto różne prognozy na tematy polityczne, społeczne, gospodarcze. Zastanawiano się, co ten rok może ewentualnie przynieść. Te przewidywania dotyczyły także wielu bardzo konkretnych dziedzin i aktywności. Dlaczegóż miałoby wśród nich zabraknąć przewidywań dotyczących trendów w projektowaniu książkowym?
Jednak w pierwszym półroczu powszednie życie niemal się zatrzymało. Ważne stały się maseczki, testy, respiratory. Koronawirus zamknął nas w czterech ścianach i odseparował od innych. Wiele branż zwolniło obroty albo w ogóle zaprzestało działalności. Wydawnicza balansowała na granicy.
Po kilku miesiącach epidemia nie minęła, mimo to życie powoli wraca na swoje normalne tory. Zatem można uznać, że rozważania na temat trendów projektowych nie straciły swojej aktualności. Nikt nie prorokuje rewolucji, nie należy spodziewać się przełomu kopernikańskiego, jednak z pewnością znawcy tematu potrafią zasygnalizować tendencje, jakie już pojawiły się i jeszcze pojawią w tym znamiennym 2020 roku.
Co też można do nich zaliczyć?
Globalna epidemia, czyli pandemia – ten motyw przewijał się wielokrotnie w literaturze. Całkiem zrozumiałe, że w obecnym czasie książki poświęcone wszelakim zarazom zdobędą wielu czytelników. Zatem spodziewajmy się licznych motywów epidemicznych właśnie.
Podobnie, ze względu na coraz powszechniejszą wiedzę i zaniepokojenie zmianami klimatu, na rynku będzie pojawiało się coraz więcej publikacji poświęconych tej tematyce. Oczywiście oznacza to, że na okładkach pojawią się masowo motywy związane z globalnym ociepleniem i zanieczyszczeniem środowiska.
Coraz częściej stosowane będzie czarne tło, stanowiąc doskonały kontrast dla różnorakich kolorowych motywów roślinnych lub zwierzęcych.
Uwydatni się efekt powtórzenia elementów, lustrzanego odbicia, na przykład sylwetek lub konturów. Powtórzenie tego samego elementu wskazuje na dualizm występujący w życiu.
Poniekąd pokrewną wobec powtórzenia jest technika kolażu, wykorzystywana w celu wywołania intrygujących efektów, często wykorzystujących efekt paradoksu.
Kompozycje czarno-białe, które działają na zasadzie kontrastu. Ten rodzaj okładki ma walor ponadczasowy, który można wykorzystać w projektach do różnego rodzaju książek.
Powrót do lat 70-tych i 80-tych, przejawiający się w wykorzystaniu ówczesnych krojów pisma i palety kolorystycznej, o innych elementach graficznych nie wspominając.
Efekt błędu lub usterki, już wykorzystywany, będzie coraz powszechniejszy. Rozmazane obrazy, rozlewające się liternictwo, pokawałkowane fotografie. Powstaje wrażenie, że to wynik zawodnej technologii.
Doskonale zauważalne będzie wykorzystanie wizerunków kobiet różnych ras – nie tylko europeidalnej.
Zdjęcia stockowe w wielu przypadkach zostaną zastąpione fotografiami oryginalnymi. Technologia tak bardzo poszła naprzód, że bez problemu można wykonać sesję zdjęciową z użyciem smartfona.
Skoro o zdjęciach mowa – projektancko dość często będą stosowali zabieg łączenia i przenikania się elementów graficznych z typograficznymi, co powoduje, że projekt stwarza wrażenie zintegrowanego, jednorodnego. Dodatkowo wprowadza to pozorną trójwymiarowość projektu.
W związku z niesłabnącą popularnością literatury skandynawskiej, zwłaszcza kryminalnej, bez trudu będzie można odnaleźć okładki wykorzystujące elementy kojarzone z daleką Północą.
Natomiast w przypadku thrillerów i powieści szpiegowskich nieuniknione będzie wykorzystywanie tajemniczej postaci, pozbawionej rysów i innych cech indywidualnych.
Projekty mają budzić emocje. Także te ciepłe. Temu służy częste obrazowanie serdecznych relacji łączących członków rodziny (także międzypokoleniowo), a także rówieśników.
W typografii wciąż w łaskach będzie, jak od kilku lat, krój pogrubiony. To agresywny sposób na zwrócenie uwagi czytelnika. Choć z drugiej strony bold wśród boldów może nie taki znowu straszny!
Na przeciwnym biegunie sytuuje się pismo ręczne, a właściwie stylizowane na ręczne. Bardzo przydatne zwłaszcza w przypadku książek dla dzieci, a już najbardziej takich, które opowiadają tajemnicze historie.
Trendy projektowe na 2020 rok zostały opisane między innymi na podstawie obserwacji i analizy częstotliwości zakupu fotografii w jednym z największych banków zdjęć, z którego korzystają graficy z niemal całego świata: Arcangel.
Powiązane artykuły
OD-słowność
Ponad dwa tysiące. Dużo czy mało? Cóż, to zależy. Ale jeśli dodam, że ponad dwa tysiące projektów okładek, to chyba zmienia postać rzeczy. Gdyby te książki ustawić, jedna obok drugiej, na półkach, to naprawdę zajęłyby niemało miejsca.
Trendy w projektowaniu okładek 2019
Podobnie jak w innych dziedzinach sztuki, także w projektowaniu okładek książkowych można wyróżnić pewne tendencje, które obowiązują przez jakiś czas, z reguły rok-dwa, by później ustąpić miejsca czemuś zupełnie nowemu. A prawdę mówiąc – może nie całkiem nowemu, bo wiadomo powszechnie, że wszystko już było.
Lustra emocji
Z radością chciałabym poinformować, że już teraz w Bibliotece Pilotów na Zaspie (filia nr 6 Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku) można obejrzeć wystawę moich okładek książek zaliczanych do gatunku literatury kobiecej.